SWOT là gì?

Mô hình SWOT được phát triển vào những năm 1960 bởi Albert S. Humphrey, một nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Stanford (Stanford Research Institute – SRI), Hoa Kỳ. Trong quá trình dẫn dắt một dự án phân tích lý do khiến các kế hoạch chiến lược của các công ty thuộc danh sách Fortune 500 thường thất bại, Humphrey đã xây dựng mô hình SWOT như một công cụ giúp các doanh nghiệp đánh giá toàn diện tình hình nội tại và môi trường bên ngoài. Tên gọi SWOT là viết tắt của bốn yếu tố chính: Strengths (điểm mạnh), Weaknesses (điểm yếu), Opportunities (cơ hội), và Threats (thách thức). Mô hình này nhanh chóng trở nên phổ biến trong lĩnh vực quản trị chiến lược vì tính đơn giản, trực quan và hiệu quả trong việc định hướng ra quyết định. Mặc dù vẫn còn một số tranh cãi về nguồn gốc chính xác, Albert Humphrey được xem là người có công lớn nhất trong việc hệ thống hóa và phổ biến mô hình SWOT thành công cụ chiến lược được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu cho đến ngày nay.

Phân tích mô hình SWOT

a. STRENGTHS – Điểm mạnh

Khái niệm:

Là những lợi thế nội tại giúp doanh nghiệp (hoặc cá nhân) vượt trội hơn so với đối thủ. Những yếu tố này hiện hữu bên trong và có thể kiểm soát được.

Chiến lược khai thác:

Dựa vào điểm mạnh để tăng tốc phát triển sản phẩm/dịch vụ

Tận dụng danh tiếng, mạng lưới, kỹ thuật độc quyền để tiếp cận thị trường mới

Làm nổi bật những yếu tố này trong marketing và truyền thông
b. WEAKNESSES – Điểm yếu

Khái niệm:

Là những giới hạn, thiếu sót bên trong khiến bạn tụt lại phía sau hoặc không khai thác được cơ hội.

Cách khắc phục:

Đào tạo nâng cao kỹ năng nhân sự

Đầu tư vào cơ sở hạ tầng hoặc công nghệ mới

Thuê chuyên gia tư vấn chiến lược hoặc đối tác liên kết
c. OPPORTUNITIES – Cơ hội

Khái niệm:

Là những yếu tố bên ngoài tích cực nếu nắm bắt tốt sẽ mang lại tăng trưởng hoặc đột phá.

Cách tận dụng:

Thiết kế sản phẩm/dịch vụ phù hợp với xu hướng

Mở rộng thị trường vào khu vực đang thiếu đối thủ

Ứng dụng chính sách ưu đãi về thuế, vốn, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ

d. THREATS – Thách thức

Khái niệm:

Là những yếu tố bên ngoài tiêu cực, không thể kiểm soát nhưng cần chuẩn bị để giảm thiểu tác động.

Cách đối phó:

Đa dạng hóa nguồn cung, thị trường, hoặc mô hình kinh doanh

Đầu tư vào R&D (nghiên cứu & phát triển) để nâng cao năng lực ứng phó

Luôn cập nhật luật pháp, có bộ phận pháp lý hỗ trợ

Ý NGHĨA CỦA MÔ HÌNH SWOT

a. Đánh giá toàn diện tình hình hiện tại

Cho thấy bức tranh tổng thể: doanh nghiệp (hoặc cá nhân) đang đứng ở đâu, mạnh gì, yếu gì

b. Hỗ trợ ra quyết định chiến lược

Chọn đúng chiến lược phát triển: mở rộng, phòng thủ, cải tổ, liên kết, rút lui..

c. Nhận thức đúng về bản thân và môi trường cạnh tranh

Tránh ảo tưởng về năng lực hoặc đánh giá sai đối thủ/thị trường

d. Khơi gợi hành động cụ thể

Không chỉ phân tích, mà tạo ra giải pháp: "Phát huy", "Khắc phục", "Nắm bắt", "Tránh né"

CÁCH XÂY DỰNG MÔ HÌNH SWOT

Bước 1: Xác định mục tiêu phân tích

Bạn xây dựng SWOT để làm gì? (Ra mắt sản phẩm mới? Đánh giá năng lực cạnh tranh? Phát triển cá nhân?)

Ví dụ: “Phân tích SWOT để mở rộng chuỗi cửa hàng cà phê ra thị trường miền Trung.”

Bước 2: Thu thập thông tin

Nội tại: Tài chính, nhân sự, quy trình, công nghệ, văn hóa, sản phẩm...
Bên ngoài: Thị trường, đối thủ, khách hàng, luật pháp, công nghệ, xã hội...

Nguồn thông tin: Báo cáo, phỏng vấn, khảo sát khách hàng, dữ liệu thị trường, SWOT của đối thủ.

Bước 3: Lập bảng phân tích SWOT

S: Những điểm mạnh nổi bật của bạn/doanh nghiệp

W: Những hạn chế, điểm yếu bên trong cần cải thiện

O: Cơ hội từ môi trường bên ngoài có thể khai thác

T: Thách thức từ thị trường, đối thủ, pháp lý, công nghệ...

Bước 4: Kết hợp SWOT để đưa ra chiến lược hành động

SO (Tấn công): Tận dụng điểm mạnh để khai thác cơ hội

WO (Cải thiện): Khắc phục điểm yếu để tận dụng cơ hội

ST (Phòng thủ): Dùng điểm mạnh để đối phó thách thức

WT (Thoái lui/thu hẹp): Hạn chế điểm yếu, tránh nguy cơ

Bước 5: Lập kế hoạch thực hiện

Gắn SWOT với hành động cụ thể: Ai làm? Làm khi nào? Chi phí bao nhiêu? Đo lường kết quả thế nào?

LIÊN KẾT CHIẾN LƯỢC (Ma trận SWOT)

Ma trận chiến lược

Diễn giải

SO (Strengths – Opportunities)

Dùng điểm mạnh để tận dụng cơ hội. VD: doanh nghiệp có thương hiệu mạnh → mở rộng sang thị trường nước ngoài đang có nhu cầu.

ST (Strengths – Threats)

Dùng điểm mạnh để đối phó với mối đe dọa. VD: công ty có tài chính mạnh → đầu tư nâng cấp hệ thống trước biến động giá nguyên liệu.

WO (Weaknesses – Opportunities)

Dùng cơ hội để khắc phục điểm yếu. VD: tận dụng khóa đào tạo miễn phí để cải thiện kỹ năng nhân sự.

WT (Weaknesses – Threats)

Chiến lược phòng thủ. VD: doanh nghiệp nhỏ, thiếu vốn → nên tránh đối đầu trực tiếp với ông lớn, chuyển sang thị trường ngách.

📌 Tóm lại:

Mô hình SWOT không chỉ là bảng phân tích, mà là nền tảng để xây dựng chiến lược. Bạn cần:

Thu thập thông tin chính xác từ thị trường và nội bộ.
Phân tích SWOT một cách trung thực và cụ thể (không chung chung).
Biến kết quả SWOT thành hành động chiến lược cụ thể (thay đổi sản phẩm, mô hình, quy trình, kênh bán hàng…).

Page updated

Google Sites

Report abuse

Phân tích mô hình SWOT

a. STRENGTHS – Điểm mạnh

Khái niệm:

Chiến lược khai thác:

Khái niệm:

Cách khắc phục:

Khái niệm:

Cách tận dụng:

d. THREATS – Thách thức

Khái niệm:

Cách đối phó:

Ý NGHĨA CỦA MÔ HÌNH SWOT

a. Đánh giá toàn diện tình hình hiện tại

b. Hỗ trợ ra quyết định chiến lược

c. Nhận thức đúng về bản thân và môi trường cạnh tranh

d. Khơi gợi hành động cụ thể

CÁCH XÂY DỰNG MÔ HÌNH SWOT

Bước 1: Xác định mục tiêu phân tích

Bước 3: Lập bảng phân tích SWOT

Bước 5: Lập kế hoạch thực hiện

LIÊN KẾT CHIẾN LƯỢC (Ma trận SWOT)

📌 Tóm lại: